Rodzina wobec współczesnej rzeczywistości

Choć rodzina pozostaje jedną z najważniejszych, deklarowanych, wartości, to pojawiają się kontrowersje co do znaczenia nowych form życia rodzinnego, a rozmaite praktyki społeczne w tym obszarze różnią się co do stopnia ich społecznej aprobaty.

Implikacje gwałtownych transformacji społecznych są często niejasne i dezorganizujące dla życia rodzinnego. Z jednej strony zmiany społeczne powodują, że rodzina może wydawać się obciążeniem w utrzymaniu się na rynku pracy i przeszkodą na drodze własnego rozwoju. Z drugiej – pozostaje ona niezastąpiona w rozwiązywaniu wielu codziennych problemów, stając się podstawową siecią umożliwiającą radzenie sobie z wyzwaniami współczesnego życia, dorosłe dzieci coraz dłużej mieszkają wspólnie z rodzicami, opóźniając moment usamodzielnienia się, babcia opiekująca się wnukami rozwiązuje problem niedostatku żłobków i przedszkoli.

Wobec nieobecności państwa rodzina jest absolutnie podstawowym systemem wsparcia i opieki. Członkowie rodziny wywiązujący się ze swych zobowiązań wobec chorych i starych składają się na niewidoczny system mniej lub bardziej skuteczny w rozwiązywaniu problemów osób wymagających pomocy. Tendencji towarzyszy kontrtendencja. Ludzie podlegają presji indywidualnej odpowiedzialności za własną biografię ale jednocześnie to sieć powiązań rodzinnych pozwala im efektywniej sprostać wyzwaniom codzienności.

Powstaje pytanie o możliwość i sposoby uzgodnienia tych sprzeczności, o to, która ze strategii, jednostkowa czy rodzinna, przeważa.

Czy nowe „alternatywne” formy rodziny są w stanie wypełnić funkcje rodziny, zwłaszcza funkcję opiekuńczą?

Nie sposób w jednej książce przedstawić wszystkie problemy, z jakimi przychodzi borykać się rodzinie ani wyzwań wobec których staje, ani też w wyczerpujący sposób omówić chociaż niektórych z nich. Teksty zebrane w niniejszym tomie prezentują wymuszającej przyspieszoną adaptację do nowych warunków. Począwszy od problemów związanych z samą defi nicją rodziny, z poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie co dzisiaj konstytuuje rodzinę, na jakich podstawach się opiera i jakie ma znaczenie dla jednostek. Klasyczne, wydawałoby się niezmienne, zadania przypisane rodzinie nabierają nowej czy wręcz zupełnie innej treści.

Macierzyństwo nie przez wszystkie kobiety jest postrzegane jako istota kobiecości i sens życia. Czynności wykonywane w domu, będące zawsze częścią działań na rzecz wspólnoty, zaczynają być ujmowane w kategoriach charakterystycznych dla rynku wymiany opartego na pieniądzu.

Nasilają się napięcia między domem a pracą, jako że kobiety na równi z mężczyznami konkurują z innymi na rynku. Koszty łagodzenia tych napięć ponosi zarówno rodzina, jako całość, jak i same jednostki. Dająca się zaobserwować tendencja wzrostowa zachorowalności na zaburzenia psychiczne jest pochodną kosztów zbyt wysokich ale konsekwencje tych zaburzeń znowu spadają na rodzinę.

Elastyczny i globalizujący się rynek pracy zmusza do poszukiwania jej poza granicami kraju i opuszczenia rodziny. Tworzy to problemy z jednej strony dla tych, którzy w kraju zostali, ale też, może nawet większe, dla tych, którzy wyjechali i starają się zbudować nowe życie w zupełnie innych kulturowych warunkach. Tworzy też nową sytuację dla kurczącej się rodziny wiejskiej, którą młodzi członkowie opuszczają w poszukiwaniu lepszych perspektyw poza rodzinną wsią.

Relacje rodzice – dzieci w zmieniającej się rzeczywistości, stawiającej inne wymagania, nie mogą opierać się na tradycyjnych wzorach, wymuszają tworzenie nowych. Presja wywierana na rodziców by wychować dziecko jak najwyższej jakości owocuje różnymi strategiami, rodząc niekiedy nowe problemy.

Ilość problemów, z jakimi przychodzi się zmagać współczesnej rodzinie jest olbrzymia.

Czy zastanawiałeś się kiedyś, jakie znaczenie ma rozmowa przy wspólnym stole? Czy wiesz, jakie są najczęstsze przyczyny konfliktów w rodzinie i jak je rozwiązywać? A może szukasz pomysłów na ciekawe i wartościowe spędzanie czasu z rodziną? Na naszej stronie znajdziesz odpowiedzi na te i wiele innych pytań związanych z tematem rodziny. Zapraszamy do lektury artykułów i czerpania wiedzy oraz inspiracji do tworzenia silnych więzi rodzinnych.

Pytania:

1. Jak radzić sobie z konfliktami w rodzinie?
2. Jak znaleźć czas na spędzanie go w gronie rodzinnym?
3. Jak skutecznie komunikować się z partnerem i dziećmi?
4. Jakie są korzyści płynące z utrzymywania silnych więzi rodzinnych?
5. Jak poradzić sobie z trudnościami w relacjach między członkami rodziny?