Organizacja ESPAD* sporządziła raport, z którego wynika, że alkohol jest wśród młodzieży najbardziej popularną substancją psychoaktywną.
Badania pokazują, że jest on spożywany przez 92% piętnastolatków i szesnastolatków oraz przez 96% siedemnastolatków i osiemnastolatków. Ponad połowa piętnastolatków przyznało, że przynajmniej raz doświadczyło odurzenia alkoholowego. Ponadto PARPA* upubliczniła wyniki ankiet, które świadczą o przyzwoleniu rodziców na fakt picia alkoholu przez ich niepełnoletnie dzieci. Otóż 21% kobiet oraz 26% mężczyzn nie widziałoby w tym problemu.
*ESPAD (Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach na Temat Używania Alkoholu i Narkotyków)
*PARPA (Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych)
Alkohol wśród młodzieży ma coraz silniejszą pozycję. Stał się on niezbędnym elementem imprez, domówek, wyjść do klubów czy spotkań w parku. Kupowanie i spożywanie go przez osoby niepełnoletnie jest dla nich niczym smakowanie zakazanego owocu, gdyż jest on dla nich zabroniony, a więc picie go i cała otoczka wokół tej czynności, wydaje się im jeszcze bardziej nęcąca. Wiek inicjacji alkoholowej także się obniża. Coraz młodsi sięgają po wyskokowe trunki, a dla tak nieukształtowanych jeszcze organizmów stanowi on duże zagrożenie.
Gdy problem alkoholowy twojego dziecka zaczyna przerastać jego i Ciebie skontaktuj się z telefonem zaufania „Pomarańczowa linia” (801-14-00-68).
Powody sięgania po alkohol przez niepełnoletnich
Alkohol w rodzinie
Bardzo często złe, a nawet traumatyczne obserwacje, jakie czyni dziecko w swoim środowisku rodzinnym, odbija swoje piętno na jego późniejszym życiu. Wychowywanie się u boku rodzica, mającego problem z piciem alkoholu, obciąża dziecko bardzo trudnym do podźwignięcia balastem życiowych doświadczeń. Dziecko, przypatrując się stanom, jakie alkohol wywołuje w najbliższej dla niej osobie – czyli euforię prowadzącą aż do niepohamowanej agresji – odczuwa dużą niepewność i strach.
Przyglądanie się nieradzącemu sobie z nałogiem rodzicowi, pełnego słabości i upokarzającego się przy tym, powoduje u młodego człowieka wywrócenie jego dotychczasowych wartości, ponieważ to rodzic ma być dla niego autorytetem i wzorem.
Poza wszelkimi komplikacjami psychicznymi, jakie te obserwacje mogą poczynić, trzeba wspomnieć także o tej, mówiącej, że dzieci alkoholików często też stają się alkoholikami, dziecko często sięga po alkohol. Z badań wynika, że jest to prawdopodobieństwo aż cztery razy większe niż w przypadku braku takich wzorców. Oczywiście nie wywołują tego wyłącznie skrajne przypadki, w których rodzice zupełnie tracą kontrolę na swoich życiem. Wystarczy, że dziecko po prostu widzi tendencje alkoholowe w rodzinie i że wiele form spędzania przez nią czasu się z nim wiąże.
Fot. Pijany ojciec
Alkohol wśród znajomych
Kolejnym powodem sięgania po alkohol przez młodzież jest chęć dopasowania się przez nich do grupy. Często podczas inicjacji alkoholowej rówieśnicy traktują wypicie dużej ilości alkoholu jako wyzwanie, którego osiągnięcie jest poważane i docenianie. Gdy w kilku osobowej grupie znajomych jedna osoba, odmawia alkoholu, to w pozostałych jej członkach wzbudza to poczucie, że jest ona inna, nie pasuje do nich albo się boi. Wykonywanie czynności zabronionych przez grupę niepełnoletnich jest przez nich widziane jako coś atrakcyjnego i jednoosobowa niesubordynacja będzie niemile widziana. Rzecz jasna grupa, której członkowie dokonują rzeczy zakazanych, się konsoliduje, natomiast, każdy powinien być asertywny i gdy nie pozwala mu na to jego moralność, to powinien umieć odmawiać. Za wzrostem spożycia alkoholu przez nastolatków stoi także kwitnącą w społeczeństwie kultura przyjemności. Coraz więcej myśli młodych ludzi jest skoncentrowanych wokół tych czynności, które będą dla nich łatwe i przyjemne.
Fot. Picie alkoholu przez młodzież - młodzi ludzie często nadużywają alkoholu
Po czym poznać, że dziecko pije alkohol?
Rzecz jasna nie wszystkie objawy muszą konkretnie świadczyć o problemie alkoholowym dziecka. Natomiast gdy takowy występuje, to właśnie one występują najczęściej. Zawsze można zakupić tani alkomat, który nam pomoże określić stan upojenia alkoholowego.
Gdy problem alkoholowy twojego dziecka zaczyna przerastać jego i Ciebie skontaktuj się z telefonem zaufania „Pomarańczowa linia” (801-14-00-68).
Problemy picia alkoholu w szkole
Dziecko, które zaczyna mieć problem z alkoholem, dość często zaniedbuje obowiązki szkolne. Liczne wyjścia towarzyskie zaczynają zabierać mu coraz więcej czasu, a dzieje się to kosztem odrabiania lekcji. Nie służy temu również długie odsypianie nocnych eskapad. Ponadto będąc na kacu, nikt nie jest zbytnio skory do wykonywania obowiązków. Jego organizm jest zmęczony, nie wspominając już o trudności z utrzymaniem koncentracji. Mając na myśli problemy szkolne, należy także pamiętać o problemach z zachowaniem, które jest też przecież weryfikowane i oceniane przez nauczycieli. Uczeń, który zaczyna popijać, może stać się bardziej agresywny i to tym bardziej w stosunku do kogoś, kto stara się go rozliczać.
Spadek zainteresowania swoimi dotychczasowymi pasjami
Objawia się to podobnie jak w przypadku obowiązków szkolnych, z tym że hobby i zainteresowania pozaszkolne wynikają najczęściej z wyboru samego dziecka. Są to zajęcia, które mają sprawiać mu przyjemność i satysfakcję, zatem gdy z powodu alkoholu dane dziecko przestaje odczuwać z tego powodu radość, to znaczy, że problem zaczyna być poważny. Wyraźny spadek zainteresowania zajęciami, które dotychczas były pasjami, znaczy to, że alkohol zaczyna rozpościerać swoje wpływy na pozostałe aktywności.
Podejrzani znajomi
Nastolatek zazwyczaj nie spożywa alkoholu samotnie. Robi to z powodu presji grupy i w ich towarzystwie. Bardzo często grupa znajomych zachęca i nakłania do napicia się wyskokowych trunków. Członkami takiej grupy mogą być dzieci, których stopień uzależnienia się od alkoholu jest już bardzo duży.
Większe potrzeby finansowe
Alkohol kosztuje i choć nie są to zawrotne sumy, to w dłuższej perspektywie czasu szczupły portfel, zasilany tylko pieniędzmi w ramach kieszonkowego, może nie wystarczyć. Takie dziecko będzie częściej dopominało się o gotówkę od rodziców. Możliwe, że tę odłożoną na wcześniej zaplanowany cel wyda właśnie na alkohol. Bezsprzecznie jest to oznaka powiększającego się problemu.
Jak należy zareagować na picie alkoholu?
- Etap I – Informuj
- Uświadom swoje dziecko o szkodliwych dla zdrowia skutkach picia alkoholu, przekaż, jakie są ryzyka związane z piciem alkoholu. Wymień mu te fizyczne, jak i psychiczne konsekwencje nałogu, a także posłuż się licznymi przykładami.
- Zapewnij je, że zakaz spożywania go, wynika wyłącznie troski o jego zdrowie i życie.
- Wytłumacz dziecku, z jakich powodów sięga się po alkohol.
- Zapewnij je, że wszelkie problemy, stres lub inne emocjonalne dołki można przezwyciężyć innymi, lepszymi metodami.
- Naucz je postawy asertywnej, dzięki której będzie ono potrafiło odmawiać, nawet gdy towarzyszy temu presja ze strony rówieśników.
- Zastanów się także, czy alkohol nie występuje zbyt często podczas rodzinnych spotkań w domu. Jeśli tak – ogranicz jego liczbę.
- Szczegółowo omówcie zasady postępowania, jakich wymagasz od swojego dziecka.
- Etap II – Interweniuj
- Jeśli posiadasz niepozostawiające złudzeń informacje, świadczące o tym, że od twojego dziecka czuć zapach alkoholu, to powinieneś zareagować. Jednakże niekoniecznie reakcja, którą powinna być rozmowa interwencyjna, musi nastąpić od razu.
- Czasem warto poczekać, aż opadną pierwsze emocje.
- Nie warto także podejmować zaawansowanych rozmów, gdy dziecko jest pijane, gdyż wszelkie wysunięte argumenty mogą zupełnie do niego nie trafić.
- Piętnując jego zachowanie, pamiętaj o tym, żeby okazywać mu wsparcie. Nie stawiaj między wami muru.
- Etap III – Wspieraj
- W tym etapie kontroluj czy dziecko wywiązuje się z zawartej wcześniej umowy, lecz pełnij funkcję wspierającą, a nie kontrolującą.
- Sprawdzaj, ale czyń to taktownie i delikatnie, tak by nie być zbyt nachalnym.
Gdy problem alkoholowy twojego dziecka zaczyna przerastać jego i Ciebie skontaktuj się z telefonem zaufania „Pomarańczowa linia” (801-14-00-68).